Οι απαγορεύσεις στα τσιγάρα μενθόλης και τα αρωματισμένα ηλεκτρονικά υγρά πυροδοτούν έντονες συζητήσεις στους πολιτικούς κύκλους και μεταξύ των καταναλωτών στη Γαλλία, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν αυτά τα μέτρα για λόγους δημόσιας υγείας, άλλοι, όπως ο Αμερικανός βουλευτής James Spillane, πιστεύουν ότι δεν είναι μόνο λανθασμένα, αλλά και επιβλαβή σε πολλά επίπεδα.
Επίθεση στις ατομικές ελευθερίες
Σύμφωνα με τον Spillane, ο περιορισμός της πρόσβασης σε αυτά τα προϊόντα συνιστά αδικαιολόγητη εισβολή του κράτους στις προσωπικές επιλογές των πολιτών. Επισημαίνει ότι οι ενήλικες είναι σε θέση να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με την κατανάλωσή τους και ότι η αφαίρεση αυτού του δικαιώματος ισοδυναμεί με άρνηση της ικανότητάς τους να κρίνουν μόνοι τους. Προασπίζοντας την ατομική ελευθερία, επιμένει ότι η απαγόρευση δεν πρέπει να αποτελεί αυτόματη λύση στα κοινωνικά προβλήματα.
Απρόβλεπτες συνέπειες για την υγεία
Ο Spillane προειδοποιεί για τις παρενέργειες αυτών των απαγορεύσεων, ιδιαίτερα όσον αφορά τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Με την αφαίρεση των ελεγχόμενων προϊόντων από τη νόμιμη αγορά, οι αρχές κινδυνεύουν να δημιουργήσουν σημαντική ζήτηση στη μαύρη αγορά, όπου τα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας δεν είναι εγγυημένα. Αυτή η αναγκαστική απορρύθμιση θα μπορούσε να εκθέσει τους χρήστες σε επιβλαβείς ουσίες ή απομιμήσεις, καθιστώντας την κατάσταση πολύ πιο επικίνδυνη από πριν.
Επιπλέον, ο Spillane επισημαίνει ότι το άτμισμα θεωρείται συχνά ως μια λιγότερο επιβλαβής εναλλακτική λύση στα παραδοσιακά τσιγάρα. Περιορίζοντας την πρόσβαση σε ορισμένες γεύσεις που προτιμούν οι χρήστες, η απαγόρευση θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους καπνιστές να επιστρέψουν στον συμβατικό καπνό, κάτι που θα αντίκειται στους στόχους μείωσης του κινδύνου για τη δημόσια υγεία.
Αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο
Οι βιομηχανίες ατμίσματος και αρωματικού καπνού αντιπροσωπεύουν σημαντική πηγή εσόδων για πολλές επιχειρήσεις και μικρές επιχειρήσεις. Ο Spillane υπογραμμίζει τις επιβλαβείς συνέπειες που θα μπορούσαν να έχουν αυτές οι απαγορεύσεις στην τοπική και εθνική οικονομία. Το κλείσιμο εξειδικευμένων καταστημάτων και η μείωση των πωλήσεων αυτών των προϊόντων στα καταστήματα θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική απώλεια θέσεων εργασίας, επηρεάζοντας έτσι τους εργαζόμενους σε αυτόν τον τομέα.
Επιπλέον, η μείωση των νόμιμων πωλήσεων θα είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των φορολογικών εσόδων που εισπράττει το κράτος. Κατά ειρωνικό τρόπο, ενώ αυτές οι απαγορεύσεις συχνά δικαιολογούνται για λόγους προστασίας της υγείας, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεταφορά δραστηριότητας σε παράλληλα κυκλώματα, στερώντας έτσι το κράτος από πολύτιμους οικονομικούς πόρους για τις πολιτικές δημόσιας υγείας.
Εναλλακτικά μέτρα προς εξέταση
Αντί να περιορίζει δραστικά την πρόσβαση σε αυτά τα προϊόντα, η Spillane προτείνει άλλες προσεγγίσεις που στοχεύουν στη ρύθμιση της χρήσης τους χωρίς περιορισμό της ελευθερίας των καταναλωτών. Ειδικότερα, συνιστά την ενίσχυση των εκστρατειών ενημέρωσης και εκπαίδευσης σχετικά με τους κινδύνους του καπνού και του ατμού, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στους πολίτες να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.
Από την άλλη πλευρά, θα μπορούσαν να τεθούν σε ισχύ κατάλληλες ρυθμίσεις, για παράδειγμα με αυστηρότερους ελέγχους στην πώληση αυτών των προϊόντων σε ανηλίκους, διατηρώντας παράλληλα την πρόσβαση για ενήλικες. Η ισορροπημένη φορολογία, σε συνδυασμό με κίνητρα για τη χρήση λιγότερο επιβλαβών εναλλακτικών λύσεων, θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στη ρύθμιση της κατανάλωσης χωρίς να την ποινικοποιεί.
Συμπέρασμα
Οι απαγορεύσεις στα τσιγάρα μενθόλης και στα αρωματισμένα ηλεκτρονικά υγρά είναι πολύπλοκα ζητήματα που απαιτούν προσεκτική εξέταση. Ενώ η προστασία της δημόσιας υγείας αποτελεί προτεραιότητα, τα μέτρα που λαμβάνονται πρέπει να είναι ισορροπημένα και να μην δημιουργούν παράπλευρα προβλήματα. Τα επιχειρήματα που προβάλλει ο James Spillane υπογραμμίζουν τα όρια αυτών των απαγορεύσεων και ανοίγουν τη συζήτηση για δικαιότερες και πιο αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις.
